جامع غافقی و دانش گیاه شناسی

Authors

سید ماهیار شریعت پناهی

abstract

غافقی (سدۀ 6ق) گیاه شناس اندلسی است و مهم ترین اثر او الجامع فی الأدویة المفردة، یکی از اصلی ترین پایه های دانش گیاه شناسی در اندلس و از منابع مهم برای حفظ و احیای میراث گذشتۀ این دانش است. این کتاب از آثار گیاه شناسی پیش از خود، به ویژه النبات دینوری و قانون ابن سینا، تأثیر بسیاری گرفته است. در این مقاله ابتدا مشهورترین نسخه های این کتاب معرفی شده است، سپس بر اساس نسخۀ کتابخانۀ ملک با بررسی ارجاعات متنوع و دقیق آن از متون پیشین و برخی آثار هم دوره اش، جایگاه برجستۀ این کتاب در حفظ میراث گذشته، مشخص شده است. سپس بر اساس دانش گیاه شناسی امروزی متن کتاب را بررسی کرده ایم. روش غافقی در دانش گیاه شناسی، مشاهدۀ تجربی، ثبت دقیق این اطلاعات و مقایسۀ میان آنهاست. بر اساس این روش، طبقات، زیست گاه ها و جغرافیای گیاهی و ریخت شناسی گیاهان مشخص شده اند. بررسی مترادف نام گیاهان در زبان های اندلسی، بربری، یونانی، سریانی و حتی فارسی و ادویۀ حیوانی و معدنی از نکات برجستۀ دیگر این کتاب است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جامع غافقی و دانش گیاه‌شناسی

غافقی (سدۀ 6ق) گیاه‌شناس اندلسی است و مهم‌ترین اثر او الجامع فی الأدویة المفردة، یکی از اصلی‌ترین پایه‌های دانش گیاه‌شناسی در اندلس و از منابع مهم برای حفظ و احیای میراث گذشتۀ این دانش است. این کتاب از آثار گیاه‌شناسی پیش از خود، به‌ویژه النبات دینوری و قانون ابن سینا، تأثیر بسیاری گرفته است. در این مقاله ابتدا مشهورترین نسخه‌های این کتاب معرفی شده است، سپس بر اساس نسخۀ کتابخانۀ ملک با بررسی ار...

full text

مأخذ شناسی قصص و حکایات جامع التمثیل

کتاب جامع التمثیل نوشته محمّد علی حبله ­ رودی (زنده 1054) از جمله قدیم­ترین کتاب­های امثال و حاوی ناب­ترین تمثیل­های ایرانی است که طی چهار قرن از پرخواننده ­ ترین کتاب­های اخلاقی و داستانی بوده؛ چنان­که بیش از پنجاه بار چاپ شده است. این کتاب ارزشمند و پرفایده، با آمیختن مثل و تمثیل با آیه و حدیث و شعر داروی پند و موعظه را برخواننده شیرین و گوارا می­سازد. نویسنده با شاخ و برگ دادن داستان­ها و گاه...

full text

روش شناسی محمدبن زکریای رازی در دانش گیاه شناسی

مقدمه: گیاه‏شناسان مسلمان، در آثار خود، به صورت پراکنده و نامنظم، اطلاعات فراوانی ارائه داده اند. با توجه به این که در تمدن اسلامی، رازی، یکی از برجسته ترین پیشگامان عرصه دانش گیاه شناسی می باشد، در این مقاله، برای اثبات این فرضیه که گیاه شناسان مسلمان، روشی خاص و منحصر به فرد در مطالعات گیاه شناسی داشته اند، آثار شاخص او، الحاوی فی الطب ، المنصوری فی الطب و منافع الاغذیه مورد مطالعه قرار گرفته...

full text

اشتراک دانش برون سازمانی: ارائه الگویی جامع

Introduction: The dynamism of new economy requires researchers in different disciplines including medicine, not only to create knowledge quickly but also to acquire and apply knowledge through knowledge sharing (KS). So, determining factors that may influence knowledge sharing among organizations has become an important area of research. The purpose of this paper is to identify and determine fa...

full text

مأخذ شناسی قصص و حکایات جامع التمثیل

کتاب جامع التمثیل نوشته محمّد علی حبله ­ رودی (زنده 1054) از جمله قدیم­ترین کتاب­های امثال و حاوی ناب­ترین تمثیل­های ایرانی است که طی چهار قرن از پرخواننده ­ ترین کتاب­های اخلاقی و داستانی بوده؛ چنان­که بیش از پنجاه بار چاپ شده است. این کتاب ارزشمند و پرفایده، با آمیختن مثل و تمثیل با آیه و حدیث و شعر داروی پند و موعظه را برخواننده شیرین و گوارا می­سازد. نویسنده با شاخ و برگ دادن داستان­ها و گاه...

full text

اطلس مردم گیاه شناسی ایران

اطلس مردم گیاه درمانی ایران، از طرح های پژوهشی مصوب گروه مردم شناسی زیست محیطی پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال ۱۳۸۴ بوده است که با در نظر گرفتن زمان ۵ ساله در حال اجرا است. توجه به این که دانش بومی مردم در چگونگی استفاده از گیاهان در درمان توسط درمانگران و مردم محلی بخشی از میراثمعنوی ایران زمین را شامل می شودو خطراتی که این دانش و گونه های گیاهی را تهدید می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله تاریخ علم

Publisher: پژوهشکده تاریخ علم

ISSN

volume 10

issue 2 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023